Trung Quốc: Vị cứu tinh trong cơn khủng hoảng diesel của phương Tây?

Xuất khẩu dầu diesel của Nga giảm gần như bằng 0 vào tháng 10

Lệnh cấm diesel chiến lược của Nga khiến giá tại châu Âu tăng vọt

Ảnh minh họa

Phương Tây đang hướng tới mùa đông với mức tiêu thụ dầu sưởi và dầu diesel cao hơn trong bối cảnh tồn kho dầu diesel thấp ở châu Âu và Mỹ, giảm nguồn cung dầu thô từ Trung Đông và lệnh cấm xuất khẩu dầu diesel tạm thời của Nga.

Trong hoàn cảnh này, Trung Quốc có thể là nước xuất khẩu để cứu một số khu vực khỏi tình trạng thiếu dầu diesel và giá tăng vọt. Các nhà phân tích cho biết đã bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu cho thấy xuất khẩu dầu diesel và các loại nhiên liệu khác của Trung Quốc đang tăng lên.

Những hoạt động xuất khẩu này có thể gián tiếp xoa dịu thị trường đang thắt chặt ở phương Tây - xuất khẩu của Trung Quốc sang khu vực châu Á tăng có nghĩa là nhiên liệu từ Trung Đông có thể được xuất khẩu sang châu Âu và châu Mỹ nhiều hơn.

Dự trữ dầu diesel thấp

Tại Mỹ, tồn kho nhiên liệu chưng cất giảm 1,8 triệu thùng trong tuần tính đến ngày 6/10 và thấp hơn khoảng 11% so với mức trung bình 5 năm tại thời điểm này trong năm, báo cáo tồn kho mới nhất của EIA cho thấy.

Sự cố ngừng hoạt động của nhà máy lọc dầu, dòng chảy thương mại dầu toàn cầu thay đổi, thị trường vận tải hàng hóa lạc quan một cách thận trọng ở Mỹ và tồn kho ở mức thấp nhất trong nhiều năm đã thắt chặt thị trường dầu diesel. Thị trường có khả năng thắt chặt hơn nữa trong những tháng tới, đặc biệt nếu thời tiết vùng Đông Bắc trở nên lạnh giá vào mùa đông.

Các nhà phân tích tại RBN Energy viết trong một báo cáo trong tháng này rằng thị trường dầu sưởi, dầu diesel và các sản phẩm chưng cất khác ở vùng Đông Bắc hiện đang khan hiếm bất thường, ngay trước mùa sưởi ấm, với lượng tồn kho gần mức thấp nhất trong 5 năm. Họ nói rằng giá đã tăng trong khi triển vọng ngắn hạn về việc bổ sung lại nguồn dự trữ “là rất khiêm tốn”.

Vào mùa đông 2022-2023, gần 5 triệu hộ gia đình ở Mỹ đã sử dụng dầu sưởi làm nhiên liệu chính để sưởi ấm và khoảng 82% số hộ gia đình đó ở vùng Đông Bắc Mỹ, theo dữ liệu EIA.

Một mùa bảo trì lớn tại các nhà máy lọc dầu ở miền đông Canada và Mỹ, đã làm căng thẳng nguồn cung dầu diesel toàn cầu. Việc nền kinh tế Mỹ vẫn kiên cường với nhu cầu vận chuyển và sản xuất tốt có thể tiếp tục gây áp lực lên giá dầu diesel và các sản phẩm chưng cất khác trong những tháng tới.

Trong khi đó, tại châu Âu, tồn kho dầu diesel được lưu trữ độc lập tại trung tâm giao dịch dầu Amsterdam-Rotterdam-Antwerp (ARA) cũng có vẻ khá khan hiếm và đã giảm xuống mức thấp nhất từ đầu năm đến nay, các nhà phân tích cho biết.

Châu Âu nên hy vọng một mùa đông ấm hơn bình thường nữa để tránh tình trạng thiếu dầu diesel và giá tăng vọt, vì khu vực này hiện đang chờ đợi nguồn cung dầu diesel đến từ Trung Đông và châu Á, chuyên gia phân tích Julian Lee của tờ Bloomberg lưu ý vào tuần trước.

Châu Âu đã thay thế nhiên liệu nhập khẩu của Nga sau lệnh cấm vận, nhưng giờ đây châu lục này dễ bị tổn thương hơn trước các tác động của thị trường toàn cầu đối với các sản phẩm chưng cất.

Trung Quốc sẽ giải cứu?

Trung Quốc có thể xoa dịu thị trường diesel toàn cầu nếu nước này tăng cường xuất khẩu nhiên liệu. Dữ liệu ban đầu cho thấy quốc gia này có thể sẽ thực hiện điều đó.

Ông John Kilduff, đối tác của Công ty môi giới đầu tư Again Capital LLC ở New York, nói với Reuters vào tuần trước rằng tồn kho sản phẩm chưng cất của Mỹ chỉ cao hơn một chút so với thời điểm này trong năm 2022, nhưng xuất khẩu của Trung Quốc dường như đang tăng mạnh. Điều này sẽ ngăn chặn tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng.

Theo ước tính của Reuters, xuất khẩu các sản phẩm dầu mỏ tinh chế của Trung Quốc dự kiến sẽ tăng trong tháng 10 so với tháng 9, trong đó xăng và nhiên liệu máy bay có mức tăng lớn nhất so với tháng trước.

Về dầu diesel, các nhà máy lọc dầu của Trung Quốc đã tăng gấp 3 lần lượng dầu diesel xuất khẩu của họ trong 8 tháng đầu năm, do hạn ngạch xuất khẩu và lợi nhuận lọc dầu tăng ở châu Á trong khi nhu cầu dầu diesel trong nước vẫn ảm đạm.

Các báo cáo xuất hiện vào cuối tháng 9 cho thấy rằng chính quyền Trung Quốc đã yêu cầu các nhà lọc dầu lớn nhất của mình không tiếp tục dựa vào hạn ngạch xuất khẩu nhiên liệu trong thời gian còn lại của năm. Tuy nhiên, các nhà máy lọc dầu lớn vẫn đang tìm cách tận dụng lợi nhuận biên cao trên thị trường xuất khẩu so với thị trường nội địa.

Tập đoàn năng lượng Trung Quốc Sinopec, công lọc dầu lớn nhất ở châu Á, được cho là đã nộp đơn tới chính quyền để trao đổi một phần hạn ngạch xuất khẩu nhiên liệu hàng hải lấy hạn ngạch xuất khẩu dầu diesel, nhiên liệu máy bay hoặc xăng, các nguồn tin trong ngành nói với Reuters vào tuần trước. Theo một trong những nguồn tin của Reuters, các đề xuất tiềm năng có thể được phê duyệt vào cuối tháng này.

Bà Emma Li, nhà phân tích thị trường cấp cao tại Vortexa, viết trong một báo cáo rằng sự sụt giảm mạnh về biên lợi nhuận sản xuất xăng ở châu Á trong những tuần gần đây, trái ngược với sự ổn định của biên lợi nhuận cho sản phẩm chưng cất trung bình, cũng đang khuyến khích các nhà lọc dầu tăng xuất khẩu dầu diesel và nhiên liệu máy bay thay cho xăng.

Bà nói thêm: “Sản xuất dầu diesel của Trung Quốc sẽ tăng trong quý 4 trong bối cảnh nhu cầu theo mùa trong nước tăng mạnh và các nhà máy lọc dầu của Trung Quốc có thể ưu tiên sản xuất và xuất khẩu dầu diesel thay vì nhiên liệu máy bay".

Đỗ Khánh

Oil Price