Sự tăng trưởng mạnh mẽ của LNG tại Mỹ khiến các nhà hoạt động khí hậu “nóng mặt”

Mỹ trừng phạt LNG của Nga: Một mũi tên trúng hai đích?

LNG của Mỹ: Sự hiện diện ngày càng mạnh mẽ trên thị trường

Các nhà hoạt động phản đối các quốc gia gây ô nhiễm trong khuôn khổ Hội nghị về biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc (COP28) tại Dubai (Ảnh: Reuters)

Thông thường, nhóm này sẽ tập trung vào dầu khí, than đá hay hydrocarbon. Lần này, nhóm các nhà hoạt động có mục tiêu cụ thể hơn nhiều, đó là LNG, và cụ thể hơn vì mục tiêu của 250 tổ chức hoạt động là LNG của Mỹ.

Năm ngoái, Mỹ trở thành nước xuất khẩu LNG lớn nhất thế giới, soán ngôi Qatar và Australia. Mỹ phải mất hơn một thập kỷ để làm được điều đó, nhờ sự bùng nổ của khí đá phiến dẫn đến nguồn cung khí đốt trong nước tăng đột biến. Chính nguồn cung dồi dào này đã giúp đất nước này trở thành nước xuất khẩu LNG lớn nhất thế giới.

Mỹ vượt qua Qatar và Australia trở thành nhà xuất khẩu LNG lớn nhất thế giới (Nguồn: Bloomberg)

Ngành công nghiệp này chưa có dấu hiệu dừng lại, có kế hoạch tăng công suất trong những năm tới do nhu cầu về khí đốt - đặc biệt là LNG - vẫn ở mức cao bất chấp những dự báo bi quan từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA).

Trong bối cảnh công suất tăng trưởng nhanh chóng, việc các nhà hoạt động nhắm vào LNG thực sự chỉ là vấn đề thời gian. Theo một nhóm đại diện cho những người từ các cộng đồng nghèo khó ở Bờ Vịnh, việc mở rộng ngành công nghiệp LNG sẽ gây thêm tổn thương cho những người vốn sống trong cái bóng của ngành công nghiệp hóa dầu khổng lồ ở Bờ Vịnh và đang phải trả giá bằng sức khỏe của mình.

Họ gọi Bờ Vịnh là "khu vực hiến tế", nơi mà cho đến gần đây vẫn bị thống trị bởi các nhà máy lọc dầu khổng lồ. Giờ đây, các chuyến tàu LNG biến khí thành chất lỏng để vận chuyển đi khắp thế giới.

Các bể chứa và thiết bị làm lạnh khí tại Freeport LNG, đơn vị xuất khẩu LNG lớn thứ hai của Mỹ (Ảnh: Reuters)

Tại COP28, các nhà hoạt động thẳng thắn kêu gọi chính quyền Biden ngừng phê duyệt các cơ sở LNG mới.

“Chúng tôi kêu gọi chính quyền Tổng thống Biden công khai cam kết tại COP về việc không hỗ trợ thêm về mặt pháp lý, tài chính hoặc ngoại giao cho LNG ở Mỹ hoặc bất kỳ nơi nào trên thế giới”, nhóm này viết trong một lá thư gửi Nhà Trắng.

Tổng thống Mỹ Joe Biden (Ảnh: Financial Times)

Áp lực tập trung vào loại khí đốt mới này là một vấn đề khó khăn đối với chính quyền Tổng thống Biden. Chính quyền này đến với một chương trình nghị sự đầy tham vọng về biến đổi khí hậu và phần lớn đã bám sát vào đó - với một số ngoại lệ đáng chú ý, bao gồm phê duyệt công suất LNG và dự án dầu Willow ở Alaska.

Đó cũng không phải là tất cả. Về cơ bản, chính quyền Tổng thống Biden đã ca ngợi LNG - châu Âu cũng vậy - cho đến khi họ nhìn thấy dự luật - như một phương tiện để giảm sự phụ thuộc của các đồng minh vào Nga. Điều này chắc chắn sẽ gây xôn xao trong giới hoạt động, vốn chiếm một phần đáng kể trong nhóm những người bỏ phiếu cho ông Biden.

Ở mức độ thực tế hơn, tất cả chỉ là một ví dụ khác về cuộc chiến giữa các mục tiêu về khí hậu và các lực lượng thị trường. Các mục tiêu về khí hậu yêu cầu loại bỏ dần tất cả các loại hydrocarbon, thậm chí cả khí đốt, loại nhiên liệu phát thải ít nhất. Các lực lượng thị trường yêu cầu an ninh năng lượng mà hydrocarbon cung cấp. Nói một cách nhẹ nhàng, việc hòa giải giữa hai điều này là một thách thức.

“Câu hỏi lớn là: Chính phủ có nên can thiệp để hạn chế xây dựng các cơ sở LNG mới hay để thị trường quyết định liệu có đủ nhu cầu khí đốt và tài chính để xây dựng các dự án này hay không? Cho đến nay, cách tiếp cận thứ hai đã hoạt động tốt nhưng ngày càng khó duy trì hơn”, ông Ben Cahill, thành viên cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, nói với FT vào tháng 11.

Nói cách khác, hiện tại, các lực lượng thị trường đang thắng, nhưng họ sẽ không tiếp tục thắng mãi nếu các chính phủ - và đặc biệt là chính phủ Mỹ - nghiêm túc về quá trình chuyển đổi năng lượng. Năm nay là năm bầu cử và Tổng thống Biden đang tái tranh cử. Tỷ lệ ủng hộ của ông đã trở nên ảm đạm.

Giờ đây, các nhà hoạt động, những người thường bỏ phiếu cho đảng Dân chủ, đang thúc đẩy hành động chống lại việc xây dựng LNG mà các chính trị gia coi là một điều tích cực lớn đối với Mỹ với tư cách là một cường quốc kinh tế toàn cầu.

Nhà hoạt động môi trường Roishetta Ozane phát biểu sau khi đưa ra kiến nghị phản đối việc xây dựng các cơ sở LNG trước tòa nhà của Bộ Năng lượng Mỹ ở Washington DC (Ảnh: Tag24)

Đó là một vị trí khó khăn, bị giằng xé giữa quá trình chuyển đổi và an ninh năng lượng. Cả hai dường như không thể hòa giải được, và thực sự, họ đang ở thời điểm này. Ví dụ, nếu quá trình chuyển đổi khỏi hydrocarbon diễn ra như dự kiến, Đức sẽ không cần quá nhiều khí đốt với công suất sản xuất năng lượng gió và mặt trời khổng lồ.

Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi đã không diễn ra như dự định và ngay cả những nhà phát triển năng lượng gió và năng lượng mặt trời tích cực nhất cũng nhận thấy mình vẫn phụ thuộc rất nhiều vào dầu khí. Và nhờ có Mỹ và việc xây dựng các cơ sở LNG, họ đã có thể đảm bảo nguồn khí đốt cần thiết từ một khu vực mà họ không có xung đột về địa chính trị - một yếu tố hình ảnh quan trọng trước công chúng trong thời đại ngày nay.

Nhu cầu khí đốt tự nhiên toàn cầu dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong tương lai gần. LNG là hình thức vận chuyển khí thuận tiện nhất. Nhu cầu về nó cũng sẽ tăng lên trong những năm tới và có thể trong nhiều thập kỷ tới trừ khi các nhà hoạt động chiếm ưu thế. Nếu như vậy, đó sẽ là một chiến thắng lớn cho các nhà sản xuất LNG bên ngoài nước Mỹ.

Đỗ Khánh

Oil Price