Quảng Ninh: Quả mắm - Món quà của biển

09:25 | 12/12/2021

Theo dõi Kinh tế Xây Dựng trên
|
Vào thời điểm tháng 6 đến tháng 8 (âm lịch) là khoảng thời gian các bãi triều ven biển trên địa bàn huyện Vân Đồn nói chung và Quan Lạn nói riêng lại bước vào vụ quả mắm. Loại quả này tuy bình dị, có vị đắng, chát, tưởng chừng không thể ăn được. Thế nhưng, qua bàn tay chế biến khéo léo của người dân Quan Lạn thì đây lại là món ăn ngon, ngọt, hấp dẫn, được coi là "món quà của biển".
Lặn biển ngắm san hô Vịnh Hạ Long
Quả mắm có rất nhiều hình dạng khác nhau và bên ngoài có một lớp lông tơ, https://dulich.petrotimes.vn

Cây mắm là một trong những loại cây điển hình của hệ sinh thái vùng ngập mặn. Đây là loại cây đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn việc nước biển xâm lấn, kéo theo tình trạng tăng thủy triều và biến đổi khí hậu. Cây mắm có thân thẳng, lá dày và bóng, xanh tốt quanh năm. Thân và quả của cây có vị mặn. Bộ rễ cây khỏe, “gồng” mình uốn cong khỏi mặt đất bùn đầy sức sống. Dưới môi trường khắc nghiệt, giữa triền khơi đầy nắng, gió và vị mặn mòi của muối biển, cây vẫn sinh trưởng và phát triển tốt. Đối với thế hệ trước, khi cuộc sống thường xuyên đối mặt với nạn đói, thiếu ăn thì đây chính là cây “Cứu đói” cho biết bao người dân Quan Lạn.

Cây mắm nhân giống bằng quả và khi quả rụng xuống lại mọc tiếp hoặc theo nước biển cuốn đi gặp bãi triều để bám rễ. Quả mắm màu xanh, hình bầu dục, thường có nhiều vào dịp tháng bảy, tháng tám âm lịch hằng năm... Quả mắm là món ăn ngon, “Tuy có vị đắng, chát, nhưng qua bàn tay khéo léo của người dân Quan Lạn thì quả mắm khi được nấu chín lại có vị ngọt, bùi. Khi quả già, người dân đảo hái về rồi dùng dao bổ đôi, bỏ hạt, rửa sạch, cho vào nồi luộc chín 2-3 lần để quả nhả hết vị đắng, chát… Rồi ngâm từ 8-10h với nước sạch, sau đó đem xào hoặc có thể phơi khô hoặc bỏ tủ lạnh cấp đông để dự trữ.

Lặn biển ngắm san hô Vịnh Hạ Long
Quả mắm được khử đắng rồi ngâm nước sạch trước khi đem xào với hải sản. https://dulich.petrotimes.vn

Bà Phạm Thị Uơng thôn Thái Hòa xã Quan Lạn cho biết: Đối với mỗi người dân ở Quan Lạn quả mắm trở nên quá quen thuộc với đời sống người dân. Quả mắm đã đi vào bữa ăn bình dị của dân đảo chúng tôi từ lâu lắm rồi. Trước đây, khi thời khó khăn quả mắm thường được người dân hái về chế biến làm thức ăn. Ngày nay, cuộc sống no đủ hơn thì nhiều người lại coi quả mắm là đặc sản, là thứ “Rau sạch” khó tìm, là món quà của biển, món ăn đặc sản thiết đãi du khách khi tới thăm đảo.

Quả mắm có thể nấu canh nhưng xào với thịt hoặc các loài nhuyễn thể ở biển, như con hà, xiếp, ngao, ngán... là ngon và hợp vị nhất. Để món ăn đúng vị, thơm bùi, nguyên liệu không thể thiếu là lạc rang giã nhỏ. Sau khi phi tỏi mỡ, cho lạc vào xào cùng, chỉ cần nêm gia vị vừa phải bởi quả mắm và ngao đã sẵn vị mặn. Món ăn có vị ngăm nhẹ, mềm của quả mắm, vị ngọt của ngao, ngán… vị bùi của lạc kết hợp là trải nghiệm rất hấp dẫn, lạ miệng.

Lặn biển ngắm san hô Vịnh Hạ Long
Cây mắm thấp nên trẻ em và người già đều có thể hái được. https://dulich.petrotimes.vn

Cây mắm không chỉ được biết đến là một trong những loại cây đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn việc nước biển xâm lấn, kéo theo tình trạng tăng thủy triều và biến đổi khí hậu, là một món ăn ngon, mà nó còn là một vị thuốc quý được dân gian lưu truyền sử dụng trong các bài thuốc Đông y và chữa được khá nhiều bệnh như: Lá dùng làm phân xanh, chứa nhiều đạm. Quả ăn được, cây làm củi, hoa là nguồn nuôi ong mật. Vỏ thân và vỏ rễ Mắm dùng làm trị bệnh phong hủi. Ngoài ra người dân còn dùng lá mắm để đuổi muỗi.

Có thể nói, Cây mắm vừa là loại thực vật đặc trưng của hệ sinh thái vùng ngập mặn vừa đem lại nhiều lợi ích chữa bệnh, tốt cho sức khỏe con người… Với du khách khi đến với Quan Lạn, đây là món ăn đổi vị, dễ ăn. Còn với nhiều người dân nơi đây, món ăn từ quả mắm không chỉ ngon ở hương vị mà còn chứa đựng bao ký ức, gợi về những kỷ niệm xa xưa. Vì vậy, người dân xã đảo cần ra sức bảo vệ nguồn tài nguyên này.

https://dulich.petrotimes.vn

vandon.quangninh.gov.vn