Phân tích động thái giảm cực sâu giá dầu thô của Ả Rập Xê-út

Căng thẳng ở Kênh đào Suez giúp nâng tầm vai trò của Tuyến đường biển phía Bắc

Na Uy trao 62 giấy phép khai thác dầu khí

Toàn cảnh mỏ dầu của Aramco ở Khu phố trống, Shaybah, Ả Rập Saudi, ngày 12 tháng 1 năm 2024. Ảnh Reuters

Vào ngày 7/1, Ả Rập Xê-út đã giảm giá bán chính thức tháng 2 (OSP) của loại dầu thô nhẹ Arab Light sang châu Á, xuống mức thấp nhất trong 27 tháng. Châu Á là thị trường lớn nhất của vương quốc này, mua phần lớn dầu thô của Ả Rập Xê-út.

Việc cắt giảm này làm dấy lên mối lo ngại trên thị trường về nhu cầu khu vực và toàn cầu, đồng thời khiến giá dầu thô Brent chuẩn quốc tế giao sau giảm 3% vào ngày 8/1.

Đối với một số nhà quan sát, việc điều chỉnh giá “làm sống lại” ký ức về những thay đổi chính sách của Ả Rập Xê-út vào tháng 3 năm 2020 và tháng 11 năm 2014, khi vương quốc này giảm giá và tăng sản lượng nhằm tăng thị phần.

Các nhà phân tích và nguồn tin trong ngành cho biết đợt cắt giảm lần này đã hạ giá dầu thô của Ả Rập Xê-út ngang bằng với giá của các nhà khai thác khác. Ả Rập Xê-út đã tăng giá trong 5 tháng liên tiếp đến tháng 11 năm 2023.

Ông Helima Croft của RBC Capital Markets cho biết: “Chúng tôi không coi việc cắt giảm gần đây của Ả Rập Xê-út là dấu hiệu của một sự thay đổi sắp tới trong chính sách của OPEC +, mà là phần lớn để duy trì giá phù hợp với các mức giá toàn cầu khác, phản ánh thị trường dầu yếu hơn”.

Bộ Năng lượng Ả Rập Xê-út đã không trả lời yêu cầu bình luận.

Nguồn cung dầu thô tăng do sản lượng tăng từ các nước ngoài OPEC như Brazil và Mỹ, đã làm suy yếu tác động của việc cắt giảm sản lượng của Ả Rập Xê-út và các đồng minh trong Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ.

Trong OPEC, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất đang tăng cường xuất khẩu dầu thô Murban hàng đầu của Abu Dhabi vào đầu năm 2024, càng làm tăng nguồn cung của các loại dầu thô ngọt nhẹ khác, trong đó có dầu từ thành viên OPEC là Nigeria, cũng như từ Mỹ, Brazil và từ Angola (đã rời OPEC vào đầu năm).

Theo dữ liệu của Kpler, dầu thô từ Iran, được miễn cắt giảm sản lượng của OPEC, đạt trung bình 1 triệu thùng/ngày tới châu Á trong tháng 12, gấp ba lần so với mức cùng kỳ năm trước.

Ông Gary Ross, Giám đốc điều hành của Black Gold Investor và là nhà quan sát kỳ cựu của OPEC, cho biết việc cắt giảm giá của Ả Rập Xê-út là để phản ứng với những thay đổi của thị trường, chẳng hạn như dầu thô giao sau giảm giá và lợi nhuận lọc dầu yếu hơn.

Một nhà quan sát khác của OPEC, người từ chối nêu tên vì không được phép phát biểu công khai, cho biết thật sai lầm khi coi việc giảm giá là dấu hiệu của cuộc chiến giành thị phần sắp xảy ra.

Ông nói: “Giá đã trở lại mức bình thường từ mức cao”.

Không có sự thay đổi chính sách

OPEC+ đang thực hiện cắt giảm sản lượng thêm trong quý đầu tiên của năm 2024, nâng tổng số mức cắt giảm lên gần 6 triệu thùng/ngày, và sẽ nhóm họp vào ngày 1 tháng 2 để xem xét thị trường.

Một nguồn tin của OPEC+ cho biết cuộc họp này dự kiến ​​sẽ không thay đổi chính sách.

Vào tháng 3 năm 2020, hiệp ước OPEC+ đã kết thúc một thời gian ngắn, sau khi Moscow từ chối hỗ trợ cắt giảm sản lượng dầu sâu hơn để đối phó với tác động của COVID-19 đối với nhu cầu. Ả Rập Xê-út đáp lại lời từ chối của Moscow bằng cách tăng sản lượng và giảm giá bán chính thức.

Sau đó, việc giảm giá của Ả Rập Xê-út còn quyết liệt hơn so với đợt giảm giá vào ngày 7/1 vừa qua. Vào tháng 4 năm 2020, Ả Rập Xê Út đã giảm OSP thêm 6,00 USD/thùng ở châu Á, khiến giá toàn cầu trượt dốc và một tháng sau đó tiếp tục giảm thêm 4,20 USD.

Sự thay đổi chính sách của Ả Rập Xê Út vào tháng 11 năm 2014 nhằm đối phó với sự bùng nổ dầu đá phiến ở Mỹ, đã dẫn đến giá lao dốc xuống dưới 50 USD/thùng và tình trạng dư cung toàn cầu kéo dài 2 năm chỉ chấm dứt sau khi OPEC+ được thành lập vào cuối năm 2016 và bắt đầu hạn chế sản lượng.

Trong bối cảnh hiện tại, đại biểu OPEC đã hạ thấp vấn đề thị phần, nhóm này cho rằng tăng trưởng nguồn cung ngoài OPEC sẽ chậm lại và thị phần của các thành viên sẽ phục hồi, khi họ duy trì đầu tư vào công suất khai thác.

Khi phần lớn thế giới tập trung vào việc chuyển đổi sang năng lượng ít carbon, các nhà điều hành dầu mỏ phương Tây cho biết việc không đầu tư vào thăm dò sẽ dẫn đến tình trạng thiếu hụt nguồn cung trong trung hạn.

Bà Croft tại RBC cho biết nếu cuộc chiến giành thị phần quay trở lại thì thật khó cải thiện tình hình tài chính của Ả Rập Xê-út vào năm 2024, vì sẽ phải mất nhiều tháng để giá thấp hơn mới làm chậm hoạt động khai thác đá phiến của Mỹ. Bà cũng lưu ý rằng mối quan hệ của Ả Rập Xê-út với Nga dường như đang có nền tảng vững chắc.

Bà nói: “Ả Rập Xê-út có thể lựa chọn duy trì tình hình, vì họ đã làm đủ để hỗ trợ thị trường và tiếp tục chia sẻ gánh nặng với các thành viên khác”.

Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là Riyadh sẽ lặp lại lịch sử như năm 2014.

Yến Anh

Reuters