“Lời nguyền” về sự thất bại của các dự án lọc dầu tại Indonesia

15:18 | 12/04/2023

Theo dõi Kinh tế Xây Dựng trên

Hai nhà sản xuất sợi polyester của Trung Quốc đang tìm kiếm tín hiệu xanh từ Bắc Kinh để xây dựng một khu phức hợp lọc hóa dầu trị giá 10 tỷ USD ở Indonesia, theo Reuters. Trong quá khứ, các dự án lọc dầu của các nhà khai thác dầu mỏ Ả Rập Xê-út, Kuwaiti và Iran đều đã thất bại tại đây.

“Lời nguyền” về sự thất bại của các dự án lọc dầu tại Indonesia

Nhà máy lọc dầu Balongan ở Indonesia bị hỏa hoạn năm 2021

Động thái này diễn ra khi Trung Quốc tăng cường đàm phán về các khoản siêu đầu tư ở Đông Nam Á theo Sáng kiến Vành đai và Con đường của Chủ tịch Tập Cận Bình, và khi Bắc Kinh hạn chế phê duyệt dự án xây dựng các nhà máy lọc dầu mới trong nước để giảm lượng khí thải carbon cũng như nguồn cung ứng nhiên liệu dư thừa.

Ba nguồn tin cho biết Tập đoàn Tongkun và Tập đoàn Xinfengming có trụ sở tại miền Đông Trung Quốc đang lên kế hoạch xây dựng một tổ hợp lọc hóa dầu ở tỉnh Bắc Kalimantan, thuộc đảo Borneo, để sản xuất nguyên liệu thô cho sợi hóa học.

Tổ hợp lọc hóa dầu này do Tongkun đứng đầu và được đề xuất sẽ bao gồm một nhà máy lọc dầu với tổng công suất 200.000 thùng/ngày và một đơn vị sản xuất ethylene 800.000 tấn/năm, và có thể được mở rộng phạm vi trong tương lai, hai trong số các nguồn tin cho biết.

Dự án này sẽ là một phần trong khu công nghiệp được quy hoạch ở Bắc Kalimantan, nơi các công ty của Indonesia hồi tháng trước đã động thổ xây dựng một nhà máy thủy điện trị giá 2,6 tỷ USD nhằm thu hút các nhà sản xuất nhôm, pin và xe điện.

Tongkun đã bắt đầu nghiên cứu tính khả thi của dự án. Dự án này sẽ sản xuất một phần paraxylene để sản xuất lượng axit terephthalic tinh khiết (PTA) ngày càng tăng ở Trung Quốc, một nguyên liệu thô của sợi polyester, hai nguồn tin cho biết.

Công ty này cũng đang tìm cách để Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc (NDRC), cơ quan kế hoạch nhà nước của Trung Quốc, chấp thuận dự án này.

Một quan chức có mối quan hệ với nhà đầu tư của Tongkun cho biết dự án lọc dầu ở Indonesia đang ở giai đoạn lập kế hoạch ban đầu, nhưng người này từ chối bình luận thêm. Một quan chức có mối quan hệ với nhà đầu tư Xinfengming cũng từ chối bình luận về vấn đề này.

Vào tháng 11 năm ngoái, bên lề Hội nghị Thượng đỉnh G20 ở Bali, ban giám đốc điều hành cấp cao của hai công ty Trung Quốc đã thông báo cho Tổng thống Indonesia Joko Widodo biết về kế hoạch đầu tư của họ ở Bắc Kalimantan, theo một bài đăng ngày 18/11 trên WeChat.

Tuần trước, tại Bắc Kinh, Bộ trưởng Hàng hải và Đầu tư Indonesia Luhut Pandjaitan đã gặp mặt Chủ tịch NDRC Zheng Shanjie và Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Qin Gang, cả hai vị này đều mới được bổ nhiệm vào tháng 3 năm nay, để cùng thảo luận về các khoản đầu tư của Trung Quốc tại Indonesia.

Dù không đề cập đến các dự án cụ thể, nhưng ông Luhut cho biết Jakarta hy vọng Trung Quốc sẽ tham gia nhiều hơn vào việc xây dựng khu công nghiệp Bắc Kalimantan, cũng như đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tái tạo và các phương tiện chạy bằng năng lượng mới, truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin.

Rào cản tiềm năng

Dự án có thể vấp phải sự kiểm soát của Bắc Kinh đối với các khoản đầu tư ra nước ngoài, vì Trung Quốc đã áp đặt mức trần chung đối với dòng vốn chảy ra nước ngoài kể từ năm 2018, hai nguồn tin cho biết.

Hai công ty Trung Quốc chưa từng thực hiện các dự án nào ở nước ngoài đang mạo hiểm vào một quốc gia, nơi mà các dự án lọc dầu của các nhà khai thác dầu mỏ Ả Rập Xê-út, Kuwaiti và Iran đều đã thất bại tại đây.

Công ty Pertamina thuộc sở hữu nhà nước của Indonesia cho biết họ không thể đồng ý hợp tác về các dự án với một số đối tác này, trong khi dự án nhà máy lọc dầu Bontang, vốn được Iran quan tâm, nhưng đã bị Chính phủ Indonesia đình chỉ hoạt động.

Trong khi các tập đoàn dầu khí nhà nước khổng lồ của Trung Quốc như Sinopec và PetroChina đang sở hữu các nhà máy lọc dầu ở Ả Rập Xê-út và Singapore, thì Tongkun và Xinfengming nằm trong số ít các công ty tư nhân ở Trung Quốc mở rộng hoạt động lọc dầu trên toàn cầu và tìm cách tự sản xuất nguyên liệu thô cho polyester.

Một nhà sản xuất polyester tư nhân khác của Trung Quốc, Hengyi Petrochemicals, đã bắt đầu vận hành một tổ hợp tương tự ở Brunei vào năm 2019 và dự kiến sẽ chi 13,6 tỷ USD để mở rộng phạm vi.

Tuần trước, Thủ tướng Anwar Ibrahim cho biết Trung Quốc đã cam kết đầu tư 39 tỷ USD vào Malaysia, bao gồm từ hãng xe hơi Geely đến Tập đoàn Hóa chất Rongsheng Petrochemicals.