“Gợi mở” một số giải pháp gia tăng xuất khẩu sang thị trường CPTPP

Ảnh minh họa, https://kinhtexaydung.petrotimes.vn

Nâng cao tỷ lệ nội địa hóa và hàm lượng giá trị gia tăng sản phẩm

Theo TS Lê Duy Bình - Giám đốc điều hành Economica Việt Nam, Hiệp định CPTPP được thiết kế để làm gia tăng hoạt động thương mại giữa các nước thành viên. Trong thời gian qua, mối quan tâm xuất khẩu của chúng ta là tiếp cận, mở rộng tới thị trường đối tác của CPTPP, nhất là các thị trường mà trước đây chưa có FTA.

Thực tế, kể từ khi Hiệp định CPTPP có hiệu lực đối với Việt Nam từ tháng 01/2019, Việt Nam chứng kiến tăng trưởng nhảy vọt của hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang các nước thành viên CPTPP, đặc biệt ở khu vực châu Mỹ đã tăng trưởng mạnh mẽ.

Bà Võ Hồng Anh - Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Âu, châu Mỹ (Bộ Công Thương) - cho biết, xuất khẩu sang Canada năm 2021 đạt 5,3 tỷ USD, tăng 20,8% so với năm 2020 và tăng 75% so với thời điểm trước khi Hiệp định có hiệu lực. Hay như đối với Mexico, năm 2021, xuất khẩu sang thị trường này đã có bước nhảy vọt, đạt 4,6 tỷ USD, tăng trưởng trên 100% so với thời điểm trước khi Hiệp định có hiệu lực.

Xét về cơ cấu hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang khu vực châu Mỹ, nhóm hàng điện thoại, linh kiện, máy vi tính, máy móc phụ tùng chiếm tỷ trọng lớn nhất khoảng 43%; tiếp đó là dệt may, da giày chiếm khoảng 25%, gỗ và sản phẩm từ gỗ chiểm khoảng 8%; hay nông thủy sản chiếm khoảng 4%.

Mặc dù đạt kết quả đáng khích lệ, song theo TS Lê Duy Bình, đối với CPTTP, chúng ta không nên chỉ tận dụng cơ hội để gia tăng xuất khẩu vào thị trường đó, mà chúng ta cần phải có cách nhìn rộng hơn. Bởi, CPTPP còn có ý nghĩa hơn nhiều đối với kinh tế Việt Nam.

“Chúng ta phải lưu ý, khi xuất khẩu vào thị trường này thì hàng hóa từ các thị trường này đang xâm nhập vào Việt Nam rất mạnh. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải nâng cao năng lực cạnh tranh, không chỉ nâng cao kim ngạch xuất khẩu vào thị trường Bắc Mỹ, các thị trường CPTPP, mà cần chuẩn bị cho một sự cạnh tranh khốc liệt hơn từ các thị trường CPTTP và các quốc gia thành viên của các Hiệp định khác tại thị trường nội địa” - ông Lê Duy Bình lưu ý.

Đồng quan điểm, bà Võ Hồng Anh cũng cho rằng để nâng cao kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường này, doanh nghiệp cần chú trọng hơn nữa vào việc nâng cao tỷ lệ nội địa hóa và hàm lượng giá trị gia tăng trong các sản phẩm của Việt Nam. Trong đó, cần tập trung vào những mặt như cải tiến công nghệ sản xuất, dây chuyền chế biến, nâng cao hàm lượng gia công, chế tác, đa dạng hóa mẫu mã cũng như quy cách đóng gói sản phẩm… làm sao để sản phẩm Việt Nam ra nước ngoài đáp ứng được không chỉ thị hiếu khách hàng mà còn các tiêu chuẩn kỹ thuật, quy định của thị trường nước bạn.

Hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng lợi ích từ CPTPP

Từ góc độ cơ quan quản lý nhà nước, ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) - cho biết, Bộ Công Thương có một chương trình hành động để hiện thực hóa, hỗ trợ cho doanh nghiệp để tận dụng các lợi ích từ các hiệp định thương mại tự do, trong đó có CPTPP. Trước hết là những vấn đề về phổ biến, tuyên truyền các cam kết, đặc biệt là những vấn đề liên quan đến quy tắc xuất xứ, giúp doanh nghiệp hiểu rõ vai trò cũng như cách tận dụng các quy tắc này.

“Một mục tiêu của các hiệp định thương mại tự do chính là thúc đẩy giao dịch liên kết nội khối và qua đó cùng hỗ trợ nhau giữa các thành viên để có thể tăng cường tiêu thụ hàng hóa của nhau. Đây là điều mà các doanh nghiệp chúng ta cần lưu ý. Ví dụ như, trong trường hợp CPTPP, chúng ta có thể tìm kiếm doanh nghiệp của Mexico, Peru… nếu như họ có nguồn nguyên liệu phù hợp để thay thế được nguồn nguyên liệu hiện tại, việc đáp ứng quy tắc xuất xứ khi đó sẽ thuận lợi hơn” - ông Trần Thanh Hải nhấn mạnh.

Ngoài ra, để khắc phục những khó khăn về khoảng cách địa lý, nhất là những nước ở khu vực châu Mỹ, việc xúc tiến thương mại không chỉ dừng lại ở hoạt động trực tiếp mà còn đẩy mạnh cả trên nền tảng số.

Ông Trần Thanh Hải cho biết, trong thời gian vừa qua, Bộ Công Thương cũng triển khai mạnh hoạt động kết nối giao thương, cũng như xúc tiến trên nền tảng số và trong thời gian tới cũng sẽ tiếp tục đẩy mạnh hơn.

Tuy nhiên, ông Hải cũng lưu ý, hiện nay Việt Nam đều đẩy mạnh xuất khẩu sang các nước CPTPP, đặc biệt là khối các nước ở khu vực châu Mỹ tăng rất cao, nhưng điều đó cũng tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến các biện pháp phòng vệ thương mại. Đặc biệt, khi xuất khẩu tăng quá cao, thì nguy cơ điều tra về các biện pháp, ví dụ như chống bán phá giá, chống trợ cấp đặc biệt lớn.

https://kinhtexaydung.petrotimes.vn

Tuệ Minh

moit.gov.vn