Công bố FTA Index: Top 10 tỉnh, thành dẫn đầu bảng xếp hạng

Chiều 8/4, Bộ Công Thương đã phối hợp với Văn phòng Chính phủ tổ chức Lễ công bố Bộ chỉ số đánh giá kết quả thực hiện các Hiệp định thương mại tự do (FTA) của các địa phương - FTA Index năm 2024. FTA Index là chỉ số đánh giá năng lực thực thi các cam kết trong các FTA tại 63 tỉnh, thành phố.

FTA Index 2024 ghi nhận điểm số trung bình của 63 tỉnh thành là 26,20 điểm, trong khi tỉnh có điểm số thấp nhất chỉ đạt 14,49 điểm. Điều này cho thấy sự chênh lệch đáng kể giữa các địa phương trong năng lực triển khai cam kết hội nhập. Việc xây dựng chỉ số FTA Index nằm trong chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và là kết quả hợp tác giữa Bộ Công Thương với các bộ ngành, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp.

Đây không chỉ là bảng xếp hạng, mà còn là tín hiệu cảnh báo và định hướng chiến lược cho các địa phương trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế. FTA Index – Từ xếp hạng đến hành động FTA Index là bộ chỉ số đầu tiên của Việt Nam được thiết kế nhằm đo lường hiệu quả thực thi các cam kết FTA ở cấp địa phương – nơi trực tiếp triển khai chính sách và hỗ trợ doanh nghiệp. Bộ chỉ số được xây dựng dựa trên 4 trụ cột chính: Công tác tuyên truyền, phổ biến FTA 2; Thực hiện quy định pháp luật liên quan đến FTA 3; Chính sách hỗ trợ nâng cao năng lực cạnh tranh 4; Triển khai các cam kết về phát triển bền vững. Mỗi trụ cột được chấm theo thang điểm 10, tổng điểm tối đa là 40.

Năm 2024, Top 10 địa phương dẫn đầu cả nước về điểm số FTA Index năm 2024 gồm: Cà Mau (34,90 điểm), Thanh Hóa (34,13 điểm), Bình Dương (34,02 điểm), Khánh Hòa (32,92 điểm), Trà Vinh (32,74 điểm), Long An (32,50 điểm), Hà Giang (32,46 điểm), Bạc Liêu (32,43 điểm), Ninh Bình (31,74 điểm), Điện Biên (31,72 điểm).

Top 10 tỉnh, thành phố nổi bật cho thấy Cà Mau dẫn đầu với 34,90 điểm, là nỗ lực vượt trội của một địa phương vùng sâu trong công tác hội nhập. Các tỉnh như Thanh Hóa, Bình Dương, Khánh Hòa hay Long An vốn là những trung tâm sản xuất, xuất khẩu lớn tiếp tục khẳng định vị trí tiên phong trong việc hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận FTA.

Đáng chú ý, sự xuất hiện của Hà Giang, Điện Biên – các tỉnh miền núi phía Bắc – cho thấy sự lan tỏa của chính sách hội nhập đến những địa phương từng bị xem là “vùng trũng” trong thu hút đầu tư và phát triển kinh tế.

Khoảng cách đáng lo ngại và thông điệp từ con số Theo Bộ Công Thương, điểm trung bình của 63 tỉnh, thành đạt 26,20 điểm, trong khi địa phương có điểm thấp nhất chỉ đạt 14,49 điểm. Điều này phản ánh sự chênh lệch đáng kể trong năng lực thực thi FTA, cả về nhận thức, thể chế lẫn nguồn lực triển khai. FTA là cơ hội, nhưng nếu không có hành động quyết liệt ở cấp địa phương, cơ hội ấy dễ dàng bị bỏ lỡ. Nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, vẫn chưa tiếp cận được thông tin về ưu đãi thuế quan, tiêu chuẩn kỹ thuật hay các điều khoản về phát triển bền vững trong FTA.

FTA Index là đòn bẩy cải cách thể chế ở cấp địa phương. Với việc công bố FTA Index, Chính phủ đang gửi một thông điệp mạnh mẽ: hội nhập không còn là nhiệm vụ riêng của trung ương mà cần bắt đầu từ chính quyền cơ sở – nơi gắn bó trực tiếp với doanh nghiệp, người lao động và nhà đầu tư. Bộ chỉ số này sẽ giúp Chính phủ theo dõi, giám sát và hỗ trợ kịp thời các địa phương yếu kém trong triển khai FTA, từ đó có chính sách phân bổ nguồn lực, đào tạo và tháo gỡ rào cản thể chế. Đây cũng là cơ sở để nâng cao năng lực cạnh tranh vùng, địa phương, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững và nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ thương mại toàn cầu.

Diệu Phương