Liệu thế giới có chứng kiến tình trạng dư thừa nguồn cung dầu đáng kinh ngạc vào năm 2030?

Mỏ dầu ở Nigeria đóng cửa sau vụ tràn dầu

Nhận định phiên giao dịch ngày 21/6: Đợi xu hướng rõ nét hơn

Ảnh Forbes

Báo cáo này trích dẫn sự phát triển của xe điện, việc sử dụng năng lượng tái tạo ngày càng tăng và mức tăng trưởng tiêu thụ dầu giảm của Trung Quốc là những nguyên nhân chính dẫn đến xu hướng dự kiến ​​này. Tuy nhiên, IEA vẫn kỳ vọng nhu cầu dầu sẽ tăng. Từ nhu cầu cơ sở toàn cầu là 103,2 triệu thùng/ngày (BPD) vào năm 2024, IEA tin rằng nhu cầu sẽ tăng lên 105,6 triệu thùng/ngày vào năm 2029 và giảm nhẹ xuống 105,5 triệu thùng/ngày vào năm 2030.

Tăng trưởng nguồn cung dự kiến ​​chủ yếu được thúc đẩy bởi các quốc gia ngoài OPEC+, đặc biệt là Mỹ, Brazil, Guyana và Canada, những quốc gia được dự đoán sẽ bơm ở mức kỷ lục. Các quốc gia ngoài OPEC+ được dự đoán sẽ bổ sung thêm 6 triệu thùng/ngày vào năm 2030.

Ngược lại, sản lượng của OPEC+ dự kiến ​​sẽ vẫn tương đối ổn định, với việc cắt giảm sản lượng tự nguyện là yếu tố quan trọng trong việc duy trì sự ổn định của thị trường. Sự mất cân bằng này được dự đoán sẽ có tác động sâu rộng đến địa chính trị, và có thể làm giảm khả năng của OPEC trong việc tác động đến giá dầu.

IEA đưa ra dự báo về nguồn cung này, một phần bằng cách xem xét các dự án đã công bố. Tuy nhiên, để dự đoán nguồn cung dư thừa, IEA cũng phải đưa ra các giả định về sự cạn kiệt ở các mỏ hiện có, những phát hiện trong tương lai và xu hướng nhu cầu.

Vào năm 2016, Bloomberg đã đưa ra dự đoán tương tự trong cuốn “Một cuộc khủng hoảng khác sắp xảy ra, và có thể thị trường sẽ không phục hồi”. Bài báo này đã xem xét xu hướng bán xe điện và viết "Nếu doanh số bán xe điện tiếp tục tăng - nguyên nhân gây ra sự khủng hoảng thì nhu cầu giảm 2 triệu thùng có thể đến sớm nhất là vào năm 2023."

Tuy nhiên vào năm 2023, thay vì nhu cầu dầu thô giảm 2 triệu thùng/ngày so với hiện nay theo bài báo của Bloomberg, các chuyên gia nhận thấy rằng nhu cầu dầu tăng bất chấp sự tăng trưởng liên tục của xe điện.

Thực tế đó là những gì đã xảy ra. Nhu cầu dầu toàn cầu vào năm 2023 tăng khoảng 5 triệu thùng/ngày so với năm 2016 khi Bloomberg đưa ra dự đoán, và như chúng ta đã biết, giá dầu năm 2023 chắc chắn không cho thấy tình trạng dư cung.

Nhưng hãy xem xét điều gì có thể xảy ra nếu thị trường tin những dự đoán của Bloomberg. Nếu giảm đầu tư vào các dự án dầu mỏ do dự đoán nguồn cung dư thừa, thì thay vì giá dầu trung bình là 78 ​​USD/thùng vào năm 2023, giá dầu có thể đạt trung bình 130-150 USD do nguồn cung không đủ cầu. Giá biến động có thể là hậu quả của việc dự báo sai.

Điểm mấu chốt là rất khó để đưa ra những dự đoán này. Về vấn đề đó, nếu năm 2005 dự đoán rằng sản lượng dầu mỏ của Mỹ sẽ tăng trưởng với tốc độ nhanh nhất so với bất kỳ quốc gia nào trong thập kỷ tới, thì các nhà phân tích năng lượng ở khắp mọi nơi sẽ cười nhạo. Nhưng đó chính xác là những gì đã xảy ra.

Không biết liệu dự đoán của IEA có chính xác hay không. Nhưng thực tế trong 10 tháng qua, sản lượng dầu của Mỹ - mặc dù vẫn gần mức kỷ lục - đã chững lại. Hầu hết các mỏ dầu ở Mỹ đều đã được khoan. Sản lượng dầu của Mỹ có thể chỉ đạt đến mức ổn định, trong khi IEA đang dự kiến ​​mức tăng trưởng thêm 2 triệu thùng/ngày ở Mỹ vào năm 2030.

Có nhiều giả định đằng sau dự báo của IEA. Chỉ cần một hoặc hai giả định đó là sai, và những dự đoán của IEA về mức dư thừa nguồn cung có thể sẽ sai.

Yến Anh

OilPrice