Bến Tre: Nâng cao giá trị, phát triển bền vững cho ngành nghêu

Hợp tác xã ứng dụng mô hình xử lý lọc cát do ICAFIS hỗ trợ, https://kinhtexaydung.petroimes.vn

Chứng nhận đạt chuẩn

HTX Thủy sản Thạnh Lợi thành lập năm 2004. Sau 18 năm hoạt động, HTX đã tạo bước ngoặt mới cho mình là mạnh dạn cải tiến sản phẩm với giải pháp xử lý lọc sạch cát trong con nghêu và tiến đến ký kết tiêu thụ với doanh nghiệp chế biến và các đơn vị liên quan.

Ông Nguyễn Văn Quyết - Giám đốc HTX cho hay, lúc đầu HTX có 230 thành viên, vốn điều lệ 46 triệu đồng. Đến nay, HTX phát triển 650 thành viên, vốn điều lệ 170 triệu đồng. Ban đầu, HTX hoạt động, quản lý khai thác con nghêu giống tự nhiên, với sản lượng rất ít. Được Nhà nước giao quản lý 400ha, trong đó khu nghêu giống sinh sản 22ha nhưng có thời điểm con nghêu kém hiệu quả, do tác động biến đổi khí hậu. HTX phải kêu gọi vốn góp của thành viên để đầu tư mua nghêu giống về nuôi. Đến năm 2020, nghêu giống phát triển trở lại, hiện lô nghêu giống 22ha, HTX đã quản lý và thu hoạch 180 tấn, còn 200 tấn dưới sân nghêu đang được HTX tiếp tục nuôi lớn. HTX cũng đã tiếp tục huy động vốn để đầu tư nuôi các lô còn lại, nghêu đang phát triển rất tốt.

Năm 2009, nghêu được chứng nhận tiêu chuẩn MSC, đây là niềm tự hào của Bến Tre vì là nơi đầu tiên của châu Á đạt tiêu chuẩn MSC. Năm 2019, do ảnh hưởng dịch bệnh, nghêu chưa chứng nhận lại, hiện đang thực hiện thủ tục để tái chứng nhận. Tuy nhiên, khi bán qua thương lái, HTX không thụ hưởng trực tiếp lợi ích của chứng nhận MSC. Do đó, HTX đã mạnh dạn cải tiến hoạt động bằng cách xử lý nghêu sạch cát sau khi thu hoạch. Thực hiện thành công bước này, HTX đã mạnh dạn tìm đến, trao đổi tiếp cận và đặt vấn đề liên kết tiêu thụ với công ty. “Trước đây, HTX chủ yếu bán nghêu cho thương lái. Do đó, việc ký kết đánh dấu bước ngoặt mới cho HTX, hướng đến sự phát triển hiệu quả, bền vững trong tương lai…”, Giám đốc HTX Nguyễn Văn Quyết phấn khởi.

Về giải pháp xử lý nghêu sạch của HTX do Dự án phát triển bền vững chuỗi giá trị nghêu (SCBV) - Trung tâm Hợp tác quốc tế nuôi trồng và khai thác thủy sản bền vững (ICAFIS) hỗ trợ, ông Đinh Xuân Lập - Phó giám đốc Trung tâm khẳng định: Việt Nam là quốc gia đứng đầu về xuất khẩu con nghêu ra thị trường thế giới. Trong đó, nghêu trắng Bến Tre rất nổi tiếng trên thế giới. Hiện con nghêu đã xuất khẩu 152 quốc gia trên thế giới. Hạn chế của nghêu là có lẫn cát. Trước tình hình đó, trung tâm đã nghiên cứu giải pháp làm sạch cát cho con nghêu. Giải pháp thành công đã giúp tháo gỡ nút thắt về tiêu chuẩn nghêu sạch, từ đó giúp tiến thêm một bước nữa là liên kết giữa doanh nghiệp và HTX.

Phát triển mạnh chuỗi nghêu

Định hướng của HTX trong thời gian tới tiếp tục phát triển sản phẩm tiêu chuẩn OCOP và đưa sản phẩm của HTX vào hệ thống siêu thị. Trong đó, HTX xác định nguồn vốn rất quan trọng để phát triển HTX. “HTX rất phấn khởi vì chuỗi thành lập đã được sự tham gia của Agribank Chi nhánh Bến Tre, đây cũng là điều trăn trở trước nay của HTX nhưng chưa thực hiện được”, ông Nguyễn Văn Quyết chia sẻ.

Tham gia chuỗi, ông Phạm Hồng Vũ - Phó giám đốc Agribank Chi nhánh Bến Tre cam kết, ngân hàng sẽ thực hiện cấp tín dụng, các sản phẩm khác để các hộ nuôi duy trì, thực hiện sản xuất theo hướng liên kết. Đồng thời, cấp tín dụng và các sản phẩm, dịch vụ khác cho Công ty cổ phần Thủy sản Hưng Trường Phát để thu mua nghêu nguyên liệu. Theo đó, giảm tối đa 0,5% lãi suất dư nợ so với cho vay thông thường. Thời gian cho vay tối đa trong chuỗi này là 6 tháng. Điểm mới là nếu công ty thiếu dòng tiền để thanh toán công nợ cho HTX đúng ngày thì ngân hàng cũng sẽ cho công ty vay mức vốn tương ứng công ty đang cần thanh toán… “Hướng tới, công ty nên tiếp tục mở rộng hơn nữa vùng nguyên liệu, cũng như mở rộng ký kết với các HTX khác ở 3 huyện để phát triển chuỗi nghêu lớn mạnh”, ông Phạm Hồng Vũ bày tỏ hy vọng.

Ông Võ Thành Hiệp - Giám đốc Công ty cổ phần Thủy sản Hưng Trường Phát cũng rất phấn khởi vì bước đầu hình thành chuỗi khá thành công, với sự tham gia của ngân hàng - một đơn vị không thể thiếu để duy trì và phát triển chuỗi sản phẩm. “Hướng tới, công ty sẽ đóng vai trò trung tâm và có trách nhiệm, đảm bảo mối quan hệ hài hòa lợi ích để chuỗi phát triển bền vững. HTX cam kết sẽ cố gắng hết mình, giữ vững và phát triển chuỗi liên kết”, ông Võ Thành Hiệp nói.

Cũng theo ông Hiệp, trước đây chuỗi nghêu chưa thành công là do chịu sự tác động của biến đổi khí hậu dẫn đến nghêu chết hàng loạt, sản lượng không đủ đáp ứng chế biến phục vụ xuất khẩu của các nhà máy, chuỗi nghêu không bền vững dẫn đến bị đứt gãy. Doanh nghiệp tin rằng với sự quyết tâm, trách nhiệm của ngân hàng, HTX và Dự án phát triển bền vững chuỗi giá trị nghêu (SCBV) - Trung tâm Hợp tác quốc tế nuôi trồng và khai thác thủy sản bền vững (ICAFIS), chuỗi mới sẽ rất thành công.

https://kinhtexaydung.petroimes.vn

Cẩm Trúc

baodongkhoi.vn